Hướng dẫn soạn bài San-va-đo Đa-li và Sự dai dẳng của ký ức -Ngữ văn lớp 12 Chân trời sáng tạo (Tập 2) chi tiết, đầy đủ nhất. Thông qua việc thực hành trả lời các câu hỏi trong phần hướng dẫn và bài tập, chúng ta có thể củng cố kiến thức cơ bản về tác phẩm này.
Đọc văn bản:
Nội dung chính: Văn bản phân tích các yếu tố nghệ thuật trong bức tranh “Sự dai dẳng của ký ức”.
Sau khi đọc
Câu 1 (trang 12 sgk Ngữ văn 12 Tập 2): Những chi tiết nào trong bức tranh “Sự dai dẳng của ký ức” được đề cập trong văn bản? Ý nghĩa và đặc trưng của những chi tiết đó là gì?
Trả lời:
Các chi tiết được đề cập trong văn bản:
- Bầu không khí bí ẩn, tĩnh lặng và yên ả trong tranh.
- Cảnh vật bờ biển đá phía xa tạo nên một không gian mơ mộng.
- Sinh vật kỳ lạ, ẻo lả nằm vắt qua đá hoặc gờ đá, với hàng mi dài che con mắt và một vật giống như lưỡi thò ra từ mũi.
- Ba chiếc đồng hồ đang tan chảy, mỗi chiếc chỉ giờ khác nhau.
- Đám kiến bâu trên một chiếc đồng hồ quả quýt bằng kim loại, biểu tượng cho sự phân rã.
- Một cây ô-liu cằn cỗi, không có lá, mọc từ mặt bàn gỗ thay vì từ đất.
Ý nghĩa và đặc trưng của các chi tiết: Các chi tiết trong tranh đều thể hiện các chủ đề về sự sống, cái chết và sự trôi qua của thời gian. Những chiếc đồng hồ tan chảy và kiến phân rã biểu thị sự tạm thời và sự trôi chảy không ngừng của thời gian. Hình ảnh đồng hồ biến dạng phản ánh cách mà thời gian trong mơ có thể không tuân theo các quy tắc logic, thể hiện sự phi lý của ký ức.
Câu 2 (trang 13 sgk Ngữ văn 12 Tập 2): Mối liên hệ giữa những hình ảnh khác biệt trong không gian tranh cho thấy gì về những ám ảnh vô thức trong tâm hồn của tác giả? Liên hệ với tiêu đề bức tranh, bạn có nhận xét gì về thế giới tâm hồn của Đa-li?
Trả lời:
Hình ảnh chiếc đồng hồ tan chảy: Chiếc đồng hồ tan chảy và biến dạng là biểu tượng của thời gian và ký ức, thể hiện sự không thể kiểm soát và sự thay đổi liên tục của thời gian. Điều này cũng phản ánh sự mềm dẻo và mơ hồ của ký ức mà chúng ta không thể nắm bắt một cách rõ ràng.
Cảnh quan và không gian tranh: Bức tranh tạo ra một cảnh vật kỳ lạ, với các đồng hồ nằm trên mặt đất và cũng như nổi trên không gian, tạo cảm giác không thực và không theo quy luật vật lý thông thường. Điều này có thể phản ánh sự phức tạp và mơ hồ của tâm hồn con người, đồng thời thể hiện sự phi lý và khó hiểu trong thế giới nội tâm của Đa-li.
Sự tự do và tương phản giữa thực tế và tưởng tượng: Đa-li đã tạo ra một không gian tự do, nơi thời gian và không gian không tuân theo các quy tắc thông thường, thể hiện sự sáng tạo và phi lý của tác giả. Sự tương phản giữa thế giới thực (với các đồng hồ) và thế giới tưởng tượng (với không gian tranh) tượng trưng cho sự đối lập giữa thực tại và ảo tưởng trong tâm hồn của Đa-li.
Tóm lại, bức tranh “Sự dai dẳng của ký ức” không chỉ là một tác phẩm nghệ thuật thể hiện thời gian và ký ức, mà còn là một cách để Đa-li thể hiện sự phức tạp và phi lý của tâm hồn con người. Tác phẩm tạo ra một không gian mơ hồ, nơi thời gian và không gian giao thoa, khơi gợi sự suy ngẫm về tồn tại và ý nghĩa của cuộc sống.
Câu 3 (trang 13 sgk Ngữ văn 12 Tập 2): Tìm một bức tranh hoặc tác phẩm văn học có cùng chủ đề về ký ức, chẳng hạn như bài thơ “Chiếc lá đầu tiên” của Hoàng Nhuận Cầm hoặc bài thơ “Thời gian” của Văn Cao. So sánh cách sử dụng hình ảnh trong tác phẩm đó với bức tranh “Sự dai dẳng của ký ức.”
Trả lời:
Bài thơ “Chiếc lá đầu tiên” của Hoàng Nhuận Cầm: Trong bài thơ “Chiếc lá đầu tiên”, tác giả Hoàng Nhuận Cầm gợi nhớ về những kỷ niệm tuổi học trò, bao gồm hình ảnh trường xưa, lớp học và bạn bè. Chiếc lá được sử dụng như một biểu tượng của ký ức và sự trưởng thành, với hình ảnh chiếc lá đầu tiên tượng trưng cho sự khô cằn nhưng vẫn lưu giữ những kỷ niệm tươi đẹp và tình cảm.
Bức tranh “Sự dai dẳng của ký ức” của Salvador Đa-li: Bức tranh của Đa-li thể hiện một không gian siêu thực với những hình ảnh đầy ám ảnh như các chiếc đồng hồ tan chảy, một cảnh vật kỳ lạ và những hình ảnh không tuân theo quy luật vật lý. Những đồng hồ biến dạng biểu thị sự không ổn định của thời gian và ký ức, đồng thời thể hiện cảm giác bất an và sự trôi qua không thể nắm bắt của thời gian.
So sánh: Trong khi bài thơ “Chiếc lá đầu tiên” sử dụng hình ảnh chiếc lá như một biểu tượng giản dị và dễ tiếp cận để truyền tải cảm xúc về ký ức và sự trưởng thành, bức tranh “Sự dai dẳng của ký ức” của Đa-li lại áp dụng các hình ảnh siêu thực để phản ánh sự mơ hồ và bất ổn của thời gian và ký ức.
Hoàng Nhuận Cầm chọn hình ảnh cụ thể và gần gũi để gợi nhớ những kỷ niệm tuổi trẻ, trong khi Đa-li sử dụng các hình ảnh biến dạng và kỳ quặc để thể hiện sự phi lý và sự thay đổi không thể kiểm soát của thời gian. Cả hai tác phẩm đều khai thác chủ đề ký ức nhưng bằng những cách tiếp cận khác nhau, một theo lối hiện thực và một theo lối siêu thực.
Với những hướng dẫn soạn bài San-va-đo Đa-li và Sự dai dẳng của ký ức -Ngữ văn lớp 12 Chân trời sáng tạo (Tập 2) chi tiết như trên. Hy vọng sẽ giúp các bạn nắm được những ý chính của tác phẩm này. Chúc các bạn có những bài soạn thật tốt, để thuận tiện trong quá trình tiếp thu bài giảng.
