Hướng dẫn soạn bài Củng cố, mở rộng trang 34 Ngữ văn 9 tập 1 Kết nối tri thức chi tiết, đầy đủ nhất. Thông qua việc thực hành trả lời các câu hỏi trong phần hướng dẫn và bài tập, chúng ta có thể củng cố kiến thức cơ bản về bài học này.
Câu hỏi 1: (SGK Ngữ văn 9 Tập 1 - Trang 34)
Kẻ vào vở bảng hệ thống hóa kiến thức về hai văn bản đọc (Chuyện người con gái Nam Xương và Dế chọi) gồm các mục: cốt truyện, nhân vật, không gian, thời gian, yếu tố kì ảo, chủ đề và điền thông tin phù hợp với những mục đó.
Gợi ý trả lời:
MụcChuyện người con gái Nam XươngDế chọiCốt truyện - Mô phỏng cốt truyện dân gian.- Được tổ chức theo chuỗi sự kiện được sắp xếp theo trật tự tuyến tính.
- Mô phỏng cốt truyện dân gian.- Được tổ chức theo chuỗi sự kiện được sắp xếp theo trật tự tuyến tính.
Nhân vật - Vũ Nương- Trương Sinh
- Phan Lang
- Cậu bé Đản
- Thành- Vợ Thành
- Vua
- Bà đồng
- Quan
- Dế chọi
Không gian - Làng quê Nam Xương- Bến Hoàng Giang
- Gác Triêu Dương
- Trong cung Thời gian - Từ thời nhà Trần cho đến nhà Hồ - Đời Tuyên Đức nhà Minh Yếu tố kì ảo - Phan Lang nằm mộng rồi thả rùa.- Phan Lang gặp nạn, lạc vào động rùa, gặp Linh Phi và được cứu giúp.
- Phan Lang gặp lại Vũ Nương, được sứ giả Linh Phi đưa về dương thế.
- Vũ Nương hiện về trong lễ giải oan trên bến Hoàng Giang rồi lại biến mất.
- Bà đồng gù chỉ điểm nơi tìm thấy dế chọi.- Chú dế chọi có hình dáng như con chó, cánh hoa mai, đầu vuông chân dài.
- Con trai Thành bị ngây ngốc như người gỗ, ngủ mê mệt.
- Sau một năm thì tỉnh dậy mà kể rằng mình hóa thân thành dế, khỏe mạnh chọi giỏi nên mới sống lại.
Chủ đề Thể hiện niềm thương cảm đối với số phận oan nghiệt, đồng thời ca ngợi vẻ đẹp truyền thống của những phụ nữ Việt Nam dưới chế độ phong kiến. Lên án và phê phán tội ác của hệ thống cầm quyền thối nát, chỉ biết ăn chơi hưởng thụ và đàn áp nhân dân.
Câu hỏi 2 (SGK Ngữ văn 9 Tập 1 - Trang 35)
Nêu vai trò của yếu tố kì ảo, chỉ ra mối quan hệ giữa thế giới kì ảo và thế giới hiện thực trong các văn bản đã đọc ở bài 1.
Gợi ý trả lời:
Vai trò của yếu tố kỳ ảo:
- Tăng tính hấp dẫn: Yếu tố kỳ ảo làm cho câu chuyện thêm phần thú vị và lôi cuốn người đọc vào những tình huống bất ngờ và phi thường.
- Phản ánh hiện thực xã hội: Qua những tình tiết kỳ ảo, người đọc nhận ra được những nỗi đau và bất công mà người dân phải đối mặt trong xã hội phong kiến.
Mối quan hệ giữa thế giới kỳ ảo và thế giới hiện thực:
- Sự bổ trợ lẫn nhau: Thế giới kỳ ảo và thế giới hiện thực hòa quyện với nhau, giúp giải quyết những xung đột và nút thắt trong câu chuyện.
- Làm nổi bật ý nghĩa tác phẩm: Yếu tố kỳ ảo không chỉ làm phong phú câu chuyện mà còn nhấn mạnh thông điệp và giá trị mà tác giả muốn truyền tải về xã hội hiện thực.
Câu hỏi 3 (SGK Ngữ văn 9 Tập 1 - Trang 35)
Qua hai tác phẩm Chuyện người con gái Nam Xương và Dế chọi, hãy rút ra những đặc điểm cơ bản của thể loại truyện truyền kì.
Gợi ý trả lời:
Thể loại truyện truyền kỳ có một số đặc điểm cơ bản như sau:
- Đề tài lịch sử và ý nghĩa trọng đại: Truyện thường lấy bối cảnh lịch sử hoặc những vấn đề quan trọng, mang tính chất sâu sắc và có ý nghĩa lớn lao.
- Yếu tố tưởng tượng và hư cấu: Các truyện truyền kỳ thường sử dụng nhiều chi tiết kỳ ảo và siêu nhiên để làm phong phú câu chuyện và tạo sự hấp dẫn.
- Nhân vật đơn giản nhưng độc đáo: Nhân vật trong truyện thường có sự kết hợp giữa những nét bình dị, đời thường với những yếu tố phi thường và kỳ lạ, tạo ra một sự hài hòa thú vị.
- Cốt truyện theo cấu trúc dân gian: Cốt truyện thường được xây dựng theo mô típ dân gian, diễn tiến theo trình tự thời gian với mạch truyện rõ ràng và có sự liên kết nhân quả chặt chẽ giữa các sự kiện.
Những đặc điểm này góp phần làm cho truyện truyền kỳ trở thành một thể loại độc đáo và hấp dẫn, thu hút người đọc qua nhiều thế hệ.
Câu hỏi 4: (SGK Ngữ văn 9 Tập 1 - Trang 35)
Tìm đọc thêm 3-4 truyện truyền kì hoặc truyện hiện đại có yếu tố kì ảo, ghi chép các thông tin cơ bản về cốt truyện, nhân vật, không gian, thời gian, đặc điểm yếu tố kì ảo, chủ đề và nêu nhận xét về nội dung, nghệ thuật của từng truyện.
Gợi ý trả lời:
Tên truyện
Chuyện người con gái Nam Xương
Cốt truyện - Cốt truyện đơn tuyến với các sự kiện nối tiếp nhau một cách logic.- Câu chuyện kể về cuộc đời đầy oan trái và bất công của Vũ Nương dưới chế độ phong kiến.
Nhân vật Vũ Nương, Trương Sinh, Phan Lang, Cậu bé Đản, Linh Phi… Không gian - Làng quê Nam Xương.- Bến Hoàng Giang.
- Động rùa dưới thủy cung.
Thời gian - Từ thời nhà Trần đến nhà Hồ. Yếu tố kỳ ảo - Phan Lang nằm mộng thấy rùa và cứu mạng rùa linh.- Phan Lang bị lạc vào động rùa, gặp Linh Phi và được cứu giúp.
- Phan Lang gặp lại Vũ Nương trong thủy cung.
- Vũ Nương hiện về trên bến Hoàng Giang trong lễ giải oan rồi biến mất.
Chủ đề - Thể hiện niềm thương cảm cho số phận bất hạnh của người phụ nữ trong xã hội phong kiến.- Ca ngợi phẩm chất và vẻ đẹp truyền thống của người phụ nữ Việt Nam.
Nội dung - Qua cuộc đời của Vũ Nương, tác giả tố cáo chế độ phong kiến đã đẩy người phụ nữ vào hoàn cảnh đau khổ và oan ức.- Đề cao sự trung thực, lòng vị tha và tình yêu thương của người phụ nữ.
Nghệ thuật - Kết hợp nhuần nhuyễn giữa hiện thực và yếu tố kỳ ảo, tạo nên không khí huyền bí và hấp dẫn.- Cách kể chuyện tự nhiên, chân thực với những chi tiết gần gũi, dễ hiểu.
Với những hướng dẫn soạn bài Củng cố, mở rộng trang 34 Ngữ văn 9 tập 1 Kết nối tri thức chi tiết như trên. Hy vọng sẽ giúp các bạn nắm được những ý chính của bài học này. Chúc các bạn có những bài soạn thật tốt, để thuận tiện trong quá trình tiếp thu bài giảng.
