Biên độ là gì? Cách tính biên độ dao động và biên độ sóng như thế nào?

1. Biên độ là gì?

Biên độ là phạm vi dao động mà trong đó một vật thể di chuyển giữa hai giới hạn trong khoảng thời gian nhất định. Để hiểu rõ về biên độ, bạn cần xác định lĩnh vực mà bạn đang nghiên cứu.

• Trong tài chính, biên độ đo sự biến động giá của một chứng khoán cụ thể qua thời gian. Thường thì, biên độ được tính từ mức thấp nhất đến mức cao nhất của chu kỳ giá. Khi quan sát từ dưới lên, biên độ là dương; còn từ trên xuống dưới, biên độ là âm. Phân tích sự thay đổi giá theo thời gian giúp nhà đầu tư đánh giá mức độ biến động của chứng khoán, từ đó đưa ra các quyết định giao dịch và chiến lược phù hợp. Công thức tính biên độ liên quan đến việc trừ một điểm giá khỏi điểm giá khác, với các phương pháp khác nhau cho mức tăng và giảm giá. Đỉnh là mức giá cao nhất trong một khoảng thời gian cụ thể, và đáy là mức giá thấp nhất trong cùng khoảng thời gian. Trong kinh tế, đáy cũng đại diện cho điểm thấp nhất trong chu kỳ suy thoái trước khi có sự phục hồi.
• Trong vật lý, biên độ là độ dịch chuyển lớn nhất của một điểm trên vật thể hoặc sóng so với vị trí cân bằng của nó. Nó bằng một nửa chiều dài của dao động. Biên độ của con lắc, chẳng hạn, là một nửa quãng đường di chuyển của nó từ bên này sang bên kia. Đối với sóng, biên độ tỉ lệ với biên độ của nguồn phát sóng. Đối với sóng ngang, như sóng trên dây, biên độ đo độ dịch chuyển lớn nhất của điểm trên dây so với trạng thái nghỉ. Đối với sóng dọc, như sóng âm, biên độ đo độ dịch chuyển lớn nhất của hạt so với vị trí cân bằng. Khi biên độ giảm dần, sóng đó sẽ bị tắt dần do mất năng lượng.

2. Công thức tính biên độ

2.1 Áp dụng công thức

Tính giá trị A:

Đối với A1; A2: Biên độ của các thành phần dao động

2.2 Sử dụng máy tính:

Bước 1: Nhấn MODE 2 để chuyển sang chế độ cmplx

Bước 2: Chuyển đổi sang radian bằng cách nhấn shift mode 4

Bước 4:

3. Biên độ trong giao dịch chứng khoán

3.1 Khái niệm biên độ giao dịch chứng khoán là gì?

Biên độ giao dịch chứng khoán, hay còn gọi là biên độ dao động giá, là khoảng giá mà cổ phiếu có thể dao động trong một ngày giao dịch.

Nói một cách đơn giản, biên độ giao dịch chứng khoán là tỷ lệ phần trăm tăng hoặc giảm của giá cổ phiếu trong một phiên giao dịch. Giá trần và giá sàn của phiên giao dịch sẽ được xác định bằng giá tham chiếu cộng hoặc trừ biên độ dao động.

Theo Thông tư số 120/2020/TT-BTC, Sở Giao dịch chứng khoán Việt Nam sẽ xác định biên độ dao động giá dựa trên tình hình thực tế của thị trường, sau khi được Ủy ban Chứng khoán Nhà nước (UBCKNN) phê duyệt.

3.2 Phương pháp xác định biên độ dao động giá

Biên độ dao động giá được xác định bằng cách cộng hoặc trừ một tỷ lệ phần trăm cố định so với giá tham chiếu. Đối với các chứng khoán giao dịch bình thường trên thị trường chứng khoán, giá tham chiếu thường là giá đóng cửa của ngày giao dịch trước.

3.3 Ý nghĩa của biên độ dao động giá

Khi thực hiện giao dịch, nhà đầu tư cần đảm bảo giá đặt lệnh nằm trong khoảng giữa giá sàn và giá trần. Nếu giá lệnh vượt quá những giới hạn này, lệnh sẽ bị từ chối.

Ủy ban Chứng khoán Nhà nước cho biết việc điều chỉnh biên độ dao động giá có thể thúc đẩy quy mô và thanh khoản của thị trường, giúp cân bằng cung cầu chứng khoán, tăng tính hấp dẫn và giảm rủi ro cho nhà đầu tư.

Ngoài ra, khi thị trường xấu đi, việc giảm biên độ dao động giá là biện pháp quan trọng để hạn chế đà giảm, ngăn không cho thị trường giảm sốc. Khi các yếu tố cơ bản được kiểm soát, thị trường ổn định hơn và biên độ dao động giá có thể được điều chỉnh tăng dần.

3.4 Tại sao cần quy định biên độ dao động giá?

Mục tiêu chính của việc thiết lập biên độ dao động giá là đảm bảo sự ổn định của thị trường chứng khoán, ngăn chặn các tin đồn có thể ảnh hưởng đến giá cổ phiếu và gây ra sự xáo trộn trên thị trường.

Hiện tại, sự hiểu biết của người dân về chứng khoán còn hạn chế, nhiều người thường ra quyết định đầu tư dựa vào tin tức thị trường mà không đánh giá đúng giá trị thực của công ty. Một số thông tin có thể là tin đồn nhằm thao túng giá cổ phiếu.

Ví dụ: Vào năm 2017, sau khi tin đồn về việc cựu Chủ tịch Ngân hàng BIDV - Trần Bắc Hà bị bắt, nhiều nhà đầu tư đã hoảng loạn và bán tháo cổ phiếu. Kết quả là trong phiên giao dịch ngày 09/08/2017, BIDV đã thực hiện giao dịch 9,6 triệu cổ phiếu, tương đương với giá trị 200 tỷ đồng, VN-Index giảm gần 18 điểm, một mức giảm hiếm gặp. Tổng giá trị vốn hóa của thị trường mất khoảng 2 tỷ USD. Nếu không có biên độ dao động, thiệt hại có thể còn nghiêm trọng hơn nhiều.

Qua ví dụ trên, rõ ràng biên độ giao dịch chứng khoán đóng vai trò quan trọng trong việc điều tiết thị trường, bảo vệ thị trường khỏi các cú sốc lớn và giúp ổn định tâm lý của các nhà đầu tư.

Các khái niệm liên quan đến biên độ giao dịch chứng khoán

Giá tham chiếu

Giá tham chiếu là mức giá cơ bản dùng để xác định giá trần và giá sàn. Đây là giá đóng cửa của phiên giao dịch trước (ngoại trừ các trường hợp đặc biệt). Đối với sàn UPCOM, giá tham chiếu là giá bình quân gia quyền của các giao dịch trong phiên gần nhất, trừ khi có quy định khác.

Giá trần

Giá trần là mức giá cao nhất mà một cổ phiếu có thể đạt được trong một phiên giao dịch. Nhà đầu tư chỉ có thể đặt lệnh mua ở mức thấp hơn giá trần và bán ở mức cao hơn giá sàn.

Công thức tính giá trần: Giá trần = Giá tham chiếu + (Giá tham chiếu × Biên độ dao động giá)

Giá sàn

Giá sàn là mức giá thấp nhất mà một cổ phiếu có thể giảm đến trong một phiên giao dịch. Nhà đầu tư chỉ có thể đặt lệnh bán ở mức thấp hơn giá sàn và mua ở mức cao hơn giá trần.

Công thức tính giá sàn: Giá sàn = Giá tham chiếu - (Giá tham chiếu × Biên độ dao động giá)

Giá đóng cửa

Giá đóng cửa là mức giá cuối cùng mà một cổ phiếu được giao dịch trong phiên, thể hiện giá trị của cổ phiếu tại thời điểm phiên kết thúc. Đây là mức giá trên thị trường khi phiên giao dịch kết thúc.

Nếu không có giá thực hiện trong phiên giao dịch, giá đóng cửa sẽ được tính dựa trên giá đóng cửa của phiên giao dịch trước đó gần nhất. Giá đóng cửa hôm qua sẽ trở thành giá tham chiếu cho ngày hôm sau (trừ sàn UPCOM).

Quy tắc làm tròn giá

Biên độ giao dịch chứng khoán trên các sàn HOSE, HNX và UPCOM lần lượt là 7%, 10% và 15%. Khi áp dụng các tỷ lệ này vào giá tham chiếu, kết quả thường là số lẻ. Do đó, quy tắc làm tròn được áp dụng để giải quyết vấn đề này.

Ví dụ: Cổ phiếu APG trên sàn HOSE có giá tham chiếu là 95.000 đồng/cổ phiếu

Trên sàn HOSE, biên độ giao dịch là 7%, tương đương 6.650 đồng. Theo lý thuyết, giá trần sẽ là 95.000*(1+7%) = 101.650 đồng và giá sàn là 95.000*(1-7%) = 88.350 đồng.

Cổ phiếu FPT có giá trên 50.000 đồng, do đó, bước giá phải chia hết cho 100. Giá trần và giá sàn cũng cần điều chỉnh theo quy tắc này.

Các giá trị 6.600 và 6.700 là gần nhất với 6.650 và đều chia hết cho 100. Tuy nhiên, biên độ giao dịch làm tròn không được vượt quá giá trị lý thuyết, vì vậy chúng ta chọn 6.600 thay vì 6.700.

Vì vậy, giá trần của cổ phiếu FPT là 95.000 + 6.600 = 101.600 đồng và giá sàn là 95.000 - 6.600 = 88.400 đồng.

Mytour vừa cung cấp thông tin về biên độ là gì và cách tính biên độ dao động, biên độ sóng? Hy vọng các bạn sẽ tìm thấy thông tin này hữu ích. Cảm ơn các bạn rất nhiều!