Câu hỏi trắc nghiệm Lịch sử: Văn hóa có điểm gì khác biệt so với văn minh?
A. Có sự đối lập với dã man, nguyên thủy.
B. Phản ánh giai đoạn phát triển cao của xã hội
C. Chỉ ra đời khi Nhà nước và chữ viết xuất hiện
D. Là toàn bộ giá trị mà con người tạo ra.
=> Đáp án D.
Văn hóa là toàn bộ giá trị vật chất và tinh thần mà con người sáng tạo ra trong lịch sử, xuất hiện cùng với sự xuất hiện của loài người. Còn văn minh là trạng thái tiến hóa, phát triển cao của nền văn hóa, chỉ ra đời khi Nhà nước và chữ viết xuất hiện, có sự đối lập với dã man, nguyên thủy.
Trả lời ngắn gọn câu hỏi: Văn hóa có nét khác biệt với văn minh về?
- Giống nhau: đều là những giá trị vật chất và tinh thần do con người sáng tạo ra trong tiến trình lịch sử.
- Khác nhau:
+ Văn hóa: toàn bộ những giá trị vật chất và tinh thần con người sáng tạo ra từ khi xuất hiện cho đến nay.
+ Văn minh: là những giá trị vật chất và tinh thần mà con người sáng tạo ra trong giai đoạn phát triển cao của xã hội.
Điểm khác nhau cơ bản có thể kể đến đó là:
- Văn hóa:
+ Là tổng thể những giá trị vật chất và tinh thần do con người sáng tạo ra từ khi xuất hiện cho đến nay.
+ Xuất hiện đồng thời với sự xuất hiện của loài người.
+ Ra đời trước văn minh. Văn hóa phát triển đến trình độ nào đó thì văn minh mới ra đời.
- Văn minh:
+ Gồm những giá trị vật chất và tinh thần mà con người sáng tạo ra trong giai đoạn phát triển cao của xã hội.
+ Những tiêu chuẩn cơ bản để nhận diện văn minh là: nhà nước, đô thị, chữ viết, những tiến bộ về tổ chức xã hội, luân lí và kĩ thuật để cải thiện cuộc sống của con người.
+ Ra đời sau văn hóa (văn minh là quá trình tích lũy những sáng tạo văn hóa).
Tìm hiểu chi tiết:
- Đều là sản phẩm của con người, được hình thành và phát triển trong quá trình lịch sử.
- Đều bao gồm các yếu tố vật chất và tinh thần.
- Đều có vai trò quan trọng trong đời sống xã hội, giúp con người định hướng giá trị, lối sống, và phát triển bản thân.
Về phạm vi: Văn hóa có phạm vi rộng hơn văn minh. Văn hóa bao gồm tất cả các yếu tố vật chất và tinh thần của một cộng đồng, dân tộc, hoặc nhóm người nào đó. Trong khi đó, văn minh chỉ là một bộ phận của văn hóa, bao gồm các thành tựu vật chất và tinh thần cao nhất của một cộng đồng, dân tộc, hoặc nhóm người nào đó.
Về tính chất: Văn hóa mang tính đặc trưng, riêng biệt của từng cộng đồng, dân tộc, hoặc nhóm người nào đó. Trong khi đó, văn minh mang tính phổ biến, đại diện cho trình độ phát triển chung của nhân loại.
Về thời gian: Văn hóa tồn tại song hành với sự tồn tại của loài người. Trong khi đó, văn minh là một khái niệm gắn liền với lịch sử, chỉ xuất hiện ở một giai đoạn nhất định trong sự phát triển của xã hội loài người.
Ví dụ
- Văn hóa Việt Nam bao gồm tất cả các yếu tố vật chất và tinh thần của người Việt Nam, như: ngôn ngữ, chữ viết, phong tục tập quán, nghệ thuật, tôn giáo,...
- Văn minh Ai Cập cổ đại là một nền văn minh tiêu biểu của nhân loại, bao gồm các thành tựu vật chất như kim tự tháp, tượng nhân sư,... và các thành tựu tinh thần như chữ viết, toán học, thiên văn học,...
Tóm lại, văn hóa và văn minh là hai khái niệm có mối quan hệ chặt chẽ với nhau, nhưng cũng có những điểm khác biệt cơ bản. Văn hóa là nền tảng của văn minh, và văn minh là biểu hiện cao nhất của văn hóa.
Dưới đây là 1 số điểm khác nhau giữa văn hóa và văn minh được các nhà xã hội học liệt kê:
Khái niệm
Văn hóa là một khái niệm chỉ cách thức sinh hoạt, tư duy, ứng xử, sáng tạo của một cộng đồng người trong một thời gian, không gian nhất định. Văn minh là quá trình phát triển cao của văn hóa, đặc biệt là về mặt vật chất, tinh thần.
Mức độ rộng lớn
Văn minh bao trùm và phức tạp hơn văn hóa. Bởi văn minh là một tập hợp phức tạp bao gồm nhiều yếu tố, trong đó văn hóa là một khía cạnh quan trọng. Văn hóa có thể thay đổi, nhưng không thể nói là tiến bộ hay lạc hậu. Nền văn minh luôn trong tình trạng tiến bộ, bởi nó bao hàm cả những thành tựu về vật chất và tinh thần của con người.
Thời gian phát triển
Theo quan điểm của các nhà xã hội học của thế kỷ 19, văn hóa là một hiện tượng xã hội xuất hiện trước văn minh. Văn minh là một giai đoạn phát triển cao của văn hóa, đặc biệt là về mặt vật chất, tinh thần. Văn hóa là một phần của văn minh, và một nền văn minh là sự kết hợp của nhiều nền văn hóa.
Sự ràng buộc
Văn hóa có thể tồn tại độc lập, nhưng văn minh thì cần có nền tảng văn hóa. Văn minh không thể tự tồn tại mà không có nền tảng văn hóa.
Phương thức tồn tại
Văn hóa và văn minh có mối quan hệ chặt chẽ với nhau, do đó phương thức tồn tại của chúng cũng có mối quan hệ mật thiết. Văn hóa là nền tảng của văn minh. Văn hóa là nguồn gốc, động lực thúc đẩy sự phát triển của văn minh. Văn minh không thể tồn tại mà không có nền tảng văn hóa. Văn minh là sự hiện thực hóa của văn hóa. Văn minh là sự thể hiện cụ thể của những giá trị văn hóa trong đời sống thực tiễn. Văn hóa được lưu truyền và phát triển qua các thế hệ nhờ vào sự hiện thực hóa của nó trong văn minh.
Di truyền/tính kế thừa
Văn hóa là toàn bộ những giá trị vật chất và tinh thần do con người sáng tạo ra và được lưu truyền qua các thế hệ. Văn hóa có thể được học hỏi và truyền qua phương tiện nói và giao tiếp, chẳng hạn như ngôn ngữ, giáo dục, truyền thông,... Văn minh là trình độ phát triển cao của văn hóa, đặc biệt là về mặt vật chất, tinh thần. Văn minh không chỉ bao gồm những giá trị văn hóa được tích lũy qua các thế hệ, mà còn bao gồm những thành tựu vật chất, tinh thần của con người trong quá trình phát triển. Văn minh có thể được kế thừa, nhưng nó không thể di truyền như văn hóa. Ví dụ, một đứa trẻ sinh ra trong một nền văn minh tiên tiến sẽ được hưởng lợi từ những thành tựu vật chất, tinh thần của nền văn minh đó, nhưng nó không thể di truyền những thành tựu đó.
Phạm vi phản ánh
Văn hóa phản ánh mạnh mẽ ở tôn giáo, nghệ thuật, khiêu vũ, văn học, phong tục, đạo đức, âm nhạc, triết học,... Văn minh phản ánh ở luật, hành chính, cơ sở hạ tầng, kiến trúc, sắp xếp xã hội,...
Mức độ thể hiện
Văn hóa phản ánh trình độ phát triển cao nhất về mặt tinh thần, và vì vậy nó chủ yếu là tinh thần. Ví dụ, văn hóa phản ánh ở các giá trị đạo đức, lối sống, tư tưởng,... Văn minh phản ánh trình độ phát triển cao nhất về mặt vật chất, tức là nó là sự thể hiện của các thành tựu vật chất, như công nghệ hiện đại, sản phẩm, thiết bị, cơ sở hạ tầng, v.v. Ví dụ, văn minh phản ánh ở các thành tựu khoa học, kỹ thuật, công nghệ, kinh tế, chính trị,...
Văn minh sông Hồng, từ đầu Thiên niên kỷ thứ II trước Công Nguyên đến cuối thế kỷ 15, tại đồng bằng Bắc Bộ (Việt Nam ngày nay), đã chứng kiến sự xuất hiện của nhà nước, đô thị, luân lí, và tổ chức xã hội.
Văn hóa Óc Eo được hình thành và phát triển từ thế kỷ thứ I đến thế kỷ thứ VII sau Công nguyên. Tính bản địa của nền văn hóa này được thể hiện qua đồ gốm, nồi nấu kim loại, khuôn đúc, và các công cụ chế tác, tạo nên nét riêng biệt so với các nền văn hóa khác.
Việc người tối cổ phát minh công cụ lao động (bằng cách ghè đẽo thô sơ một mặt của hòn đá…) là biểu hiện của văn hóa, vì ở thời nguyên thủy, con người vẫn sống trong trạng thái dã man, và trình độ tổ chức xã hội còn rất thấp.
Công trình đền Pác-tê-nông không chỉ là sản phẩm vật chất do con người sáng tạo ra (biểu hiện của văn hóa), mà còn là biểu hiện của văn minh. Đấu trường đền Pác-tê-nông xuất hiện vào khoảng thế kỉ V TCN, khi cư dân ở thành bang A-ten (ở Hy Lạp) đã xây dựng được nhà nước và nền văn hóa Hy Lạp phát triển cao (điều này là biểu hiện của văn minh).
Văn hóa và văn minh tương tác mật thiết với nhau, bởi vì văn hóa thường đóng vai trò quan trọng trong việc hình thành một xã hội văn minh.
Cụ thể, văn hóa được coi là một trong những yếu tố hình thành văn minh, vì nó thể hiện cách mọi người trong một cộng đồng suy nghĩ, hành động, tương tác và phát triển. Giá trị, thực hành, nghệ thuật, tôn giáo, truyền thống và phong tục của văn hóa đóng vai trò quan trọng trong việc xác định một nền văn minh.
Tuy nhiên, văn minh cũng góp phần quan trọng đến văn hóa. Sự phát triển trong khoa học, công nghệ và các lĩnh vực kiến thức khác trong văn minh đóng vai trò quan trọng trong việc tạo ra các sản phẩm văn hóa mới và thúc đẩy các hoạt động văn hóa khác.
Điều này cho thấy rằng văn hóa và văn minh tạo nên một mối quan hệ tương tác, với mỗi yếu tố đóng vai trò quan trọng trong việc hình thành và phát triển của đối phương.
Trên đây là toàn bộ hướng dẫn giải đáp Văn hóa có nét khác biệt với văn minh về? Văn hóa có điểm gì khác biệt so với văn minh? Chúc các em học tốt!
Link nội dung: https://iir.edu.vn/van-hoa-co-net-khac-biet-voi-van-minh-ve-a14066.html